شنبه ۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۴ - 
ساکنین اولیه ایران قبل از آریایی ها:
یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که انسان اولیه، حداقل از حدود دو میلیون سال پیش در آسیا می‌زیسته اند، ولی در ایران (ابزار‌های سنگی کشف شده در «پادگانه»های اطراف کشف‌رود خراسان) حداکثر حدود ۷۰۰ هزار تا یک میلیون سال قدمت دارند. شواهد غار‌های دربند رشی در گیلان و قلعه‌کرد در قزوین نشان از حضور انسان‌ها بین ۲۰۰-۴۰۰ هزار سال پیش دارد. اخیرا نیز آثاری از وجود انسان‌های نئاندرتال مربوط به ۴۰ -۸۰ هزار سال پیش در غار قمری خرم‌آباد (غار قمری به همراه پنج غار و پناهگاه دیگر با آثار پیش از تاریخ در دره خرم‌آباد) کشف شده است. یکی از مهمترین دستاورد‌های این کاوش، کشف لایه‌های برجای مانده از دوره پارینه‌سنگی میانه بوده که سطوح استقراری با پراکنش دست‌ساخته‌های سنگی و استخوان و همچنین بقایای زغال شناسایی شده است. این یافته‌ها می‌توانند درباره شیوه زندگی انسان‌های آن دوره (به‌احتمال بسیار از گونه نئاندرتال) در این غار و دره خرم‌آباد اطلاعاتی به ما بدهند. ابزار‌های سنگی و ضایعات تراش، تولید ابزار با قلوه‌سنگ‌های چخماق بستر رودخانه گلال و دامنه‌های کوه کمرسیاه و مخمل‌کوه، بقایای سکونت از دوره مس‌سنگی، آثار اجاق سنگ‌چین شده، قطعات سفال منقوش و سفال‌های ساده و زمخت با آمیزه گیاهی، بقایای دام اهلی مثل بز و گوسفند یافت شده است. بررسی سفال‌های منقوش، نشان از شباهت‌های نزدیک با سنت سفالگری آن دوره در خوزستان دارد. این یافته‌ها کمک می‌کند تا شبکه‌های ارتباطی و تبادلات فرهنگی بین جوامع پیش از تاریخ منطقه بشکل بهتری درک شوند.
کد خبر: ۳۹۷۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۶
درگذشت فعال حوزه ثبت آثار تاریخی کشور:
فرهاد نظری مدیرکل سابق دفتر ثبت آثار تاریخی وزارت میراث‌فرهنگی که پیگیری‌های او منتج به ثبت جهانی نوروز، ثبت جهانی چوگان، و ثبت ملی و اضطراری بافت‌ها و بناهای تاریخی کشور شد، بعد از طی دوره طولانی بیماری به دیار باقی شتافت.
کد خبر: ۳۹۵۲۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۴
با مصوبه جدید هیأت وزیران:
با مصوبه جدید هیأت وزیران، ۲۱۱ شیء تاریخی ایران به مدت یک‌سال در چین به نمایش گذاشته می‌شود. این آثار حدود ۶ ماه پیش به پکن منتقل شد و حالا قرار است تا ۶ ماه دیگر در چین بماند.۲۱ دی‌ماه ۱۴۰۲، این آثار تاریخی در موزه ملی پکن در شهر ممنوعه با عنوان «شکوه ایران باستان» به نمایش درآمد. طبق مستندات موجود، دولت چین ۲۱۱ شیء تاریخی را ۱۱۴ میلیون و ۲۰۵ هزار یورو بیمه کرده است و نسبت به حفاظت و نمایش «امانی» آن‌ها تعهد دارد. طبق اظهارات اولیه مقامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این نمایشگاه قرار بود تا ۱۱ آوریل ۲۰۲۴ برابر با ۲۱ فروردین‌ماه ۱۴۰۳ در کاخ موزه پکن (شهر ممنوعه) برپا شود و پس از آن، این آثار به مدت سه ماه در شانگ‌های به نمایش گذاشته شوند، اما پیگیری‌ها حاکی از این است که نمایش این آثار در موزه ملی پکن بیشتر از سه ماهِ وعده‌داده شده، ادامه داشته است.
کد خبر: ۳۹۵۰۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۷
سلسله نشست‌های میراث‌فرهنگی:
در ابتدای این نشست مائده قدری‌نیا دستیار مدیرکل موزه‌ها به ضرورت تنظیم سند موزه‌داری به‌منظور هماهنگ‌سازی و نظام‌مند کردن مدیریت موزه‌های کشور از سوی اداره کل موزه‌ها به‌عنوان متولی رسمی امر موزه‌داری در کشور که راهبری ۱۲۹ موزه را عهده‌دار است پرداخت و افزود: طی دو سال اخیر جلساتی برگزار و نسخه اولیه تهیه شد که برای برخورداری از نظرات نخبگان و پیشکسوتان حوزه موزه‌داری برای آن‌ها ارسال شده است. همچنین در این نشست حاضران در ارتباط با تدوین سند موزه‌داری کشور به بیان نظر و پیشنهادهای انتقادی ،تائیدی و تکمیلی پرداختند.
کد خبر: ۳۹۴۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۹
هشدار مجید مجیدی،کارگردان:
در دومین جشنواره ملی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی کارگاه آموزشی «بازنمایی مردم‌شناسی در سینما» با تدریس مجید مجیدی کارگردان سینما عصر روز شنبه ۴ آذر (روز نخست کارگاه‌های جشنواره ) در سالن نشست‌های موزه ملی ایران برگزار شد. در این کارگاه مجید مجیدی مدعی شد که بالندگی سینمای ایران در سال‌های اخیر کم شده است و در خطر سقوط قرار داریم و به نوعی دستخوش روزمرگی شده‌ایم.
کد خبر: ۳۹۲۹۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۵
جواد حسین‌زاده ، باستان‌شناس:
مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک کاشان با اشاره به پرسش‌هایی که درخصوص چرایی متروکه شدن سیلک در اوج شکوفایی‌اش وجود دارد، گفت: تنوع سفال‌های بدست آمده نشان از جامعه‌ای مرفه دارد اما نمی‌دانیم چرا به یکباره این مکان ترک شده است.
کد خبر: ۳۹۲۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۷
خروج ۶۰۰ هزار شیء تاریخی از موزه ملی ایران:
با مطرح کردن صحبت‌هایی از سوی معاون رئیس جمهور و رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دولت دهم مبنی بر خروج ۶۰۰ هزار شیء تاریخی از موزه ملی ایران و نامشخص بودن سرنوشت آن‌ها که بیشتر شبیه حرف‌هایی بی‌پایه و اساس می‌ماند، بیشتر از اینکه سازمان میراث‌فرهنگی نسبت به این صحبت‌ها واکنش نشان دهد، رسانه‌ها و فعالان میراثی نسبت به آن‌هاعکس‌العمل نشان دادند. شاید هم هنوز مسئولان سازمان در شوک چگونگی مطرح کردن این امار و ارقام هستند که نتوانسته‌اند عکس‌العملی در شان این صحبت‌ها داشته باشند.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۳
افشاگری تکان‌دهنده رییس سازمان میراث فرهنگی دولت احمدی‌نژاد علیه بقایی؛
با روی کار آمدن دولت روحانی برخی از مشکلات تحمیلی بر کشور ترمیم شد، اما برخی هیچ‌گاه به شکل اول بازنخواهد گشت.
حضور تیم احمدی‌نژاد در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از آن دست اتفاقاتی است که برای همیشه در ساز و کار این سازمان مهم، باقی خواهد ماند.حاشیه‌های حضور اسفندیار رحیم مشایی و حمید بقایی در این سازمان فقط به دوران مدیریت‌شان باز‌نمی‌گردد. آن‌ها این سازمان را حیاط خلوت دولت می‌پنداشتند و در زمان حضورشان در راس کار تصمیماتی گرفتند که ذره ذره در حال افشا شدن است. به تازگی روح‌الله احمدزاده کرمانی رییس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد از خروج ۶۰۰ هزار شیء تاریخی از موزه ملی سخن به میان آورده و نسبت به آینده این اشیا هشدار داده است؛ افشاگری‌ای که می‌تواند بار دیگر پای اعضای پر حاشیه تیم احمدی‌نژاد را در دادگاهی تازه باز کند و لکه سیاه دیگری باشد در پرونده مدیرت دولت مهرورز. بخشی از گفت‌و‌گوی احمدزاده کرمانی با سایت «مشرق نیوز» را در زیر می‌خوانیم.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۳
دزدی آثار تاریخی؛
در برهه‌های تاریخی شاهد سرقت آثار ارزشمند و کتیبه‌های تاریخی شده‌ایم، که نا‌آگاهی از ارزش‌های فرهنگی هم به تخریب آن‌ها دامن زده است. در گزارش زیر به برخی از این سرقت ها اشاره می شود.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۴
نگاهی به سرقت‌های آثار هنری کشور:
توجه به آثار تاریخی و باستانی ایران همیشه موردتوجه باستان‌شناسان و کاوشگران بوده است و در این میان عتیقه‌فروشان و قاچاقچیان هم بی‌نصیب نماندند و درطول این سال‌ها اشیای تاریخی فراوانی به‌صورت قاچاق از کشور خارج شده‌اند. در این سال‌ها، برخی آثار تاریخی که قاچاق شدند توسط کارشناسان شناسایی و به کشور بازگردانده شده‌اند، اما پرونده‌هایی هم هستند که هنوز به نتیجه نرسیده‌اند و حکمی برای آن‌ها داده نشده است. در ادامه، به برخی از دزدی‌های بزرگ آثار هنری تاریخ کشورمان نگاهی می‌اندازیم.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۴
پس از چهارسال مبارزه با سرطان؛
بنا بر اعلام روابط‌عمومی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، «فاطمه کریمی»، مدیر پیشین بخش هنر و معماری و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی)، پس از چهارسال مبارزه با سرطان، بامداد سه‌شنبه، دوازدهم اردیبهشت در هفتادوهشت سالگی دار فانی را وداع گفت.براساس آخرین هماهنگی ها قرار است پیکر او ساعت ۱۰ صبح پنج‌شنبه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از مقابل موزه ملی ایران تشییع شود.
کد خبر: ۳۸۸۲۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۳
در غفلت دستگاه های نظارتی؛
گشت مرزی بریتانیا یک نقش‌برجسته ساسانی به ارزش احتمالی ۳۰ میلیون پوند را درحالی کشف و ضبط کرد که احتمال داده شده این سنگ‌نگاره از یک صخره در شیراز کنده شده و بعد به انگلیس قاچاق شده است، اما این شیء تاریخی چگونه از ایران جدا و بعد خارج شده و از بریتانیا سر درآورده است؟ مدیرکل موزه‌ها درخصوص نقش برجسته ساسانی که در بریتانیا توقیف شده است، گفت: هیچ اطلاعی از مکان، زمان و نحوه خروج این اثر وجود ندارد. روند انتقال و قاچاق آثار تاریخی فرهنگی معمولا از طریق شبکه‌های قاچاق سازمان یافته بین المللی صورت گرفته و این اثر نیز همانند سایر آثار قاچاق شده از کشور معمولا از طریق مرز‌های زمینی و یا دریایی به ویژه از بنادر جنوبی ایران و احتمالاً با استفاده از قایق و لنج به کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس قاچاق شده و سپس از این کشور‌ها به مقاصد اروپا و امریکا قاچاق می‌شود.
کد خبر: ۳۸۷۴۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
با حضور رئیس جمهور برگزار شد؛
آیین اختتامیه چهلمین جایزه کتاب سال و سی‌امین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نوزدهم بهمن ماه ۱۴۰۱ در تالار وحدت تهران برگزار شد. آثار برگزیده و شایسته تقدیر چهلمین جایزه کتاب سال و سی‌ُاُمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، همزمان با آیین پایانی این جوایز معرفی شدند. لازم به توضیح است که کشور ما علاوه بر جایزه کتاب سال ،کتاب سال الوند، کتاب سال توسعه، دارای جشنواره های ادبی دیگر که در انها کتاب های ادبی یا تخصصی مرتبط انتخاب می شوند نیز هست. نظیر جشنواره ادبی جلال آل احمد، جشنواره ادبی رضوی ، جشنوارهروز قلم و غیره.
کد خبر: ۳۸۶۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۰
همه کمک کنیم؛
اختتامیه هفته گردشگری عصر روز دوشنبه یازدهم مهرماه ۱۴۰۱ در موزه ملی با حضور تعدادی از سفرای کشور‌های خارجی مقیم ایران، رییس سازمان جمعیت هلال‌احمر و جمعی از نمایندگان مجلس و فعالان گردشگری برگزار شد. این هفته از پنجم مهرماه برابر با ۲۷ سپتامبر آغاز شد و تا دوشنبه یازدهم مهرماه ادامه داشت.وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: دنیا دوست دارد ایران را ببیند، اما دشمن نمی‌خواهد ایران را ببیند، هر کار بتواند انجام می‌دهد تا این شرایط فراهم نشود.
کد خبر: ۳۸۳۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۲
سرقت های بی صدا از موزه ها؛
پارۀ دیگری از نسخۀ قرآن ۴۲۸۹ موزۀ ملی ایران از اوایل دهۀ ۱۳۱۰ شمسی در موزۀ پارس (شیراز) با شمارۀ ۵۴۸ نگهداری می‌شده است. نزدیک به ۱۸ سال از سرقت این نسخۀ بسیار ارزشمند قرآن به خط کوفی در موزۀ پارس (شیراز) می‌گذرد. همگان از جمله مسئولان میراث فرهنگی، نهاد‌های انتظامی و امنیتی، و مدیران دو دهۀ اخیر در موزۀ پارس آن را فراموش کرده‌اند، چنانکه گویی هیچ سندی، تصویری، و اطلاعی از این اثر ملی که قرن‌ها در ایران بوده و میراث ملی ما شمرده می‌شده، اکنون در دست نیست.دکتر مرتضی کریمی‌نیا که تمرکزش طی چندسال گذشته بر نسخ خطی قرآن بوده و متحمّل زحمات بسیاری در این مسیر شده یادداشتی را درباره یکی از قرآن های بسیار کهن کوفی به شمارۀ 548 در موزۀ ملی پارس شیراز که در یک سرقت مسلحانه در فروردین 1382 از موزه به سرقت رفت، با عنوان «برسد به دست وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران» در کانال شخصی خود منتشر کرده که شایسته است از سوی متولّیان فرهنگی کشور مورد توجّه قرار گیرد. افکار عمومی می پرسد که آیا با دزدی های موردی و شب رو مواجه هستیم یا دزدی کارشناسان و مستخدمین دولتی مرتبط؟ ایا با شبکه قاچاق به سرشاخه بودن مدیران دولتی و برخی سیاسیون مواجه هستیم یا دزدی های موردی سرجمع دار اموال و امین اموال موزه ها و خطاهای موردی؟
کد خبر: ۳۷۹۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۵
وزیر میراث‌فرهنگی؛
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: من صحبتی درباره پاسارگاد کردم که متاسفانه تحریف شد و این طور گفتند که می‌خواهم کنار پاسارگاد چاه بزنم! در حالی که چنین حرفی را نزدم. من نگفتم که می‌خواهم کنار پاسارگاد چاه بزنم، این چاه‌ها را قبل زدند، موتور‌های گازوئیلی چاه‌ها قدیمی هستند، این موتور‌ها باید برقی و کابل‌کشی هم انجام شود تا مشکلی در این محوطه ایجاد نشود، من مسئول حفاظت از مقبره کوروش هستم.
کد خبر: ۳۷۹۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۱
پنجمین مراسم تماشای خورشید؛
نشان «خورشید» کمیسیون ملی یونسکو به همراه نشان ایکوم به عبدالمجید ارفعی، متخصص زبان‌های باستانی و خط میخی عیلامی اهدا شد. عبدالمجید ارفعی پس از دریافت این نشان‌ها گفت: امروز نه بزرگداشت من، بلکه بزرگداشت استادانی است که به من آموختند تا امروز من اینجا باشم؛ دکتر پرویز ناتل خانلری که مرا به این کار تشویق کرد، از دکتر حسن علوی که اگر چشمان من را عمل نمی‌کرد من به دبیرستان هم نمی‌رسیدم. از دکتر فرزانگان، دکتر صف‌آرا که زندگی را با ابتلای سخت به کرونا، به من بازگرداندند. من گِره‌ای از نقش قالی فرهنگ ایران‌زمین هستم و این نقش قالی است که زیبا است.
کد خبر: ۳۷۸۸۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۷
هنرمند مجسمه ساز؛
پروانه سلطانی، هنرمند مجسمه‌ساز درگذشت.
کد خبر: ۳۷۸۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها»؛
تعدادی از نمایندگان مجلس طرحی را با عنوان «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» ارائه کرده‌اند که در جامعه باستان‌شناسی و میراث فرهنگی واکنش‌برانگیز شده است. تبدیل ایران به هاب خرید و فروش آثار باستانی و جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز درحالی از سوی برخی نمایندگان در قالب طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» پیگیری می‌شود که سال ۱۳۸۹ دقیقا همین طرح از سوی حمید بقایی ـ رییس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ ارائه شده بود.
کد خبر: ۳۷۸۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۱
رضا دبیری نژاد؛ کارشناس موزه
یکی از بخش‌های برجسته و قابل اهمیت در حوزه میراث فرهنگی، موزه‌ها هستند؛ موزه‌هایی که فرقی نمی‌کند چه اسم و رسمی را با خود حمل می‌کنند بلکه اهمیت آن در قدمت و نمایش تاریخ و هنر ایرانی است.
کد خبر: ۳۷۵۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۷